خماری و حالات آن در اصطلاح تخصصی تحت عنوان علائم ترک شناخته می‌شود چراکه این حالات شامل نشانه‌های ناخوشایندی است که در پی عدم مصرف مواد به وجود می‌آیند و به ما نشان می‌دهند که اعتیاد رخ داده و بدن به ماده مخدر وابسته شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر گروه از مواد اعتیادآور می‌توانند حالات خماری مخصوص خود را داشته باشند. برای مثال در مواد افیونی بیشتر علائم جسمانی و در مواد محرک بیشتر علائم ناخوشایند روانی بروز پیدا می‌کند. توجه داشته باشید که خماری شرایط سختی برای فرد به وجود می‌آورد و عاملی برای بالا بردن دوز اعتیاد محسوب می‌شود. در ادامه به طور جامع‌تری به توضیح علائم ترک پرداخته‌ایم پس برای اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
منبع: خماری و حالات آن
تعریف خماری و حالات آن
خماری و حالات آن در اصطلاح تخصصی علائم ترک نامیده می‌شوند و مجموعه‌ای از علائم ناخوشایند قابل پیش بینی هستند که در پی ترک ناگهانی یا کاهش شدید میزان دوز ماده مصرفی به وجود می‌آیند. نوع حالات خماری که فرد تجربه می‌کند تا حد زیادی به نوع ماده مخدری که استفاده می‌کرده بستگی دارد. علاوه بر این طول مدت مصرف نیز می‌تواند در شدت علائم ناخوشایند تأثیرگذار باشد.
برای مثال فردی که از مواد محرک و توهم‌زا برای ایجاد حالات سرخوشی کاذب و افراطی در خود استفاده می‌کرده در پی قطع مصرف دچار حالاتی نظیر افسردگی شدید و بی‌قراری می‌شود. این حالات در صورتی که مورد درمان قرار نگیرند می‌توانند آنقدر آزاردهنده شوند که فرد تنها راه رهایی خود را در استفاده مجدد مواد ببیند. به همین خاطر متخصصان اعتیاد توصیه می‌کنند ترک مواد باید به شیوه اصولی صورت بگیرد که تا حد امکان علائم ترک تحت کنترل قرار داشته باشد و به این ترتیب یکی از عواملی که فرد را به سمت مصرف مجدد سوق می‌دهند حذف گردد.
برای آشنایی بیشتر در زمینه ترک اعتیاد کلیک کنید.
علائم و حالات آن
همان طور که پیش‌تر گفته شد علائم ترک یا همان حالات خماری می‌توانند وابسته به ماده مصرفی متفاوت باشند. ما در ادامه به علائم ترک مهم‌ترین گروه‌های مواد اعتیادآور اشاره کرده‌ایم.
1. خماری و حالات ناشی از ترک الکل
الکل یکی از رایج‌ترین مواد مصرفی در بین مردم جهان است که قابلیت اعتیادآوری دارد. در صورتی که فرد از نظر جسمانی و روانی دچار وابستگی به این ماده شود، کنار گذاشتن ناگهانی آن می‌تواند به بروز سندروم حادی منجر شود که پس از آخرین نوبت نوشیدن الکل شروع شده و ممکن است تا یک هفته نیز همچنان ادامه پیدا کند. از جمله علائم ناشی از ترک الکل می‌توان به مواردی نظیر احساس آشفتگی، بی‌قراری، توهم، لرز شدید بازوها، تعریق، افزایش ضربان قلب و فشار خون اشاره کرد.
2. خماری و حالات ناشی از ترک بنزودیاپین‌ها
بنزودیازپین‌ها یا همان داروهای ضد اضطراب یکی از انواع داروهای روانپزشکی است که اغلب برای درمان بی‌خوابی و ایجاد اثرات آرامش بخشی به مراجعان تجویز می‌شود. مصرف این داروها به طور سرخود و بدون تجویز پزشک می‌تواند منجر به ایجاد علائم اعتیادی شود. در نتیجه کنار گذاشتن ناگهانی آن‌ها نیز می‌توانند به بروز علائم ترک بیانجامند. این علائم ممکن است از یک هفته تا یک ماه طول بکشند. از جمله مهم‌ترین حالات ناخوشایند ناشی از ترک بنزودیازپین‌ها می‌توان به افزایش فشار خون، بی‌خوابی، بی‌قراری، افزایش سطح اضطراب، آشفتگی و بروز تشنج در بعضی موارد اشاره کرد.
3. خماری و حالات ناشی از ترک مواد افیونی
مواد افیونی که تریاک و مشتقات آن نظیر شیره تریاک، سوخته، کدئین و مورفین را در بر می‌گیرد نسبت به سایر مواد هنگام ترک با علائم بسیار شدیدتری همراه هستند اما شدت خطر ناشی از آن‌ها به اندازه علائم ترک بنزودیازپین‌ها و الکل نیست. از جمله رایج‌ترین حالاتی که در پی خماری مواد افیونی اتفاق می‌افتند باید به تب و لرز، بی‌خوابی، بی‌قراری، آبریزش بینی، حالت تهوع، استفراغ، بروز دردهای عضلانی و دل پیچه اشاره کرد.
4. خماری و حالات ناشی از ترک محرک‌ها و مواد توهم زا
مواد محرک و توهم‌زا نظیر کوکائین یا شیشه از قابلیت اعتیادآوری بسیار بالایی برخوردارند. علائم ترک ناشی از این مواد ممکن است یک تا دو هفته طول بکشد. در بیشتر موارد کنار گذاشتن این دسته از مواد بسیار خطرناک بوده و می‌تواند تهدید جانی برای فرد داشته باشد. از همین رو بسیار اهمیت دارد که ترک محرک‌ها و توهم‌زاها حتماً زیر نظر یک پزشک و روانشناس به طور اصولی انجام شود. در پی قطع مصرف این مواد افراد ممکن است حالاتی نظیر خواب آلودگی، نوسانات خلقی شدید، احساس افسردگی را تجربه کنند. افسردگی شدید در این شرایط می‌تواند منجر به شکل‌گیری افکار خود آسیب‌رسان شده و احتمال خطر خودکشی را افزایش دهد. در نتیجه پیگیری مراقبت‌های روانی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره ترک اعتیاد کلیک کنید.
سوالات متداول
– چگونه در مرحله سم‌زدایی می‌توان علائم خماری را کاهش داد؟
امروزه روش‌های دارویی مختلفی برای این موضوع در نظر گرفته می‌شود. مراجعه به پزشک به شما کمک می‌کند تا متناسب با ماده مصرفی خود بهترین درمان دارویی را دریافت کنید مثلاً برای مواد افیونی ممکن است پزشک دوره‌ای از مصرف متادون یا بوپرنورفین را به شما پیشنهاد کند. توجه داشته باشید که هرگز نباید این داروها را به طور سرخود و یا هم زمان با مواد مخدر مصرف کنید چراکه دوزهای نامتناسب این دارو می‌تواند به بروز علائم اعتیادی جدیدی بیانجامد. همچنین مصرف هم زمان آن‌ها با مواد مخدر می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی نظیر تشنج را به همراه داشته باشد. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه میتوانید از خدمات مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران بهره‌مند شوید.
منبع: خماری و حالات آن