انسان‌ها در طول زندگی باید از شیوه‌ها و راهکارهای رهایی از عذاب وجدان و احساس گناه آگاه باشند چراکه عذاب وجدان یک احساس درونی ناخوشایند است و در صورت عدم کنترل می‌تواند تاثیرات مخربی بر زندگی و روان افراد بگذارد. هر انسانی ممکن است در مرحله‌ای از زندگی خود این احساس را تجربه کند اما آن چیزی که اهمیت دارد این است که فرد ریشه وجدان درد خود را بیابد و در جهت رهایی از آن گام بردارد. در واقع این احساس می‌تواند به افراد کمک کند که انسان بهتری باشند چرا که پس از تجربه این حس منفی، سعی در کاهش اشتباهات خود می‌کنند. حال سوال این است که چگونه می‌توان از عذاب وجدان رها شد و از بروز آن پیشگیری کرد؟ در ادامه به بررسی کامل درمان و رهایی از احساس گناه می‌پردازیم.
منبع: رهایی از عذاب وجدان
عذاب وجدان و احساس گناه
عذاب وجدان و احساس گناه یک احساس منفی درونی است که در نظریه‌های مختلف به صورت‌های گوناگونی تعریف شده است. طبق نظریه فروید در مکتب روان درمانی، احساس گناه به دلیل آگاهی انسان از امیال زشت و ناپسند خود به وجود می‌آید. مکانیسم‌های دفاعی راهکاری برای مقابله با احساس گناه هستند.
بر اساس نظریه شناختی احساس گناه از افکار انسان نشات می‌گیرد. وقتی که فرد می‌پذیرد به دیگری آسیب رسانده است، احساس گناه و عذاب وجدان را تجربه میکند. طبق این نظریه فرد در اثر تفسیر نادرست وقایع اطراف خود، فکر میکند که دائما در حال آسیب زدن به دیگران است و در درستی افکار و نتیجه گیری‌های خود نیز تردیدی نمی‌کند. در این نظریه به افراد یاد می‌دهند که بی جهت خود را سرزنش نکند و افکارش را تغییر دهد.
احساس گناه با بخشیده شدن از بین می‌رود؟
همان طور که گفته شد بسیاری از افراد به این دلیل دچار عذاب وجدان می‌شوند که حس می‌کنند به شخص دیگری آسیب رسانده‌اند. در این صورت اگر از فرد مورد نظر عذرخواهی کرده و بخشیده شوند عذاب وجدان‌شان از بین می‌رود. اما برخی از افراد پس از بخشیده شدن نیز همچنان احساس گناه دارند. این مساله می‌تواند ناشی از کمبود اعتماد به نفس، افسردگی و عدم خودباوری باشد. در این صورت لازم است که فرد از یک روانشناس کمک بگیرد.
برای شناخت بیشتر در زمینه علائم افسردگی کلیک کنید.
راهکارهای رهایی از عذاب وجدان
برای اینکه احساس گناه و عذاب وجدان خود را از بین ببرید راهکارهایی وجود دارد که به شرح زیر می‌باشند.
1. پیدا کرد علت از راهکارهای رهایی از عذاب وجدان
پیدا کردن علت عذاب وجدان اولین قدم برای درمان و رهایی از آن است. علت عذاب وجدان ممکن است موجه یا ناموجه باشد. مثلا ممکن است عذاب وجدان شما ناشی از بد رفتاری با خانواده یا دوستان‌تان باشد. یا اینکه به دلیل کار بسیار زیاد نتوانسته باشید یکی از کارهای خود را به موقع تمام کنید. با پیدا کردن علت، میتوانید اشتباه خود را جبران کنید یا با افکار صحیح این حس اشتباه را از خود دور کنید. حتی در برخی مواقع احساس گناه از افسردگی فرد نشات می‌گیرد و با درمان، احساس گناه هم از بین می‌رود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه افسردگی کلیک کنید.
2. اصلاح اشتباه
اگر عذاب وجدان شما ناشی از یک اشتباه است، باید اشتباه خود را اصلاح کنید تا از احساس گناه رهایی یابید. مثلا اگر ناخواسته یکی از عزیزان خود را ناراحت کرده‌اید، از او عذرخواهی کرده تا هم احساس گناه شما از بین برود و هم ناراحتی او کاهش یابد. برخی از افراد مدت‌ها درگیر وجدان درد می‌شوند اما نمی‌توانند در جهت اصلاح اشتباه خود قدم بردارند. در صورتی که اصلاح اشتباه می‌تواند هرچه سریع‌تر شما را از احساس ناراحت‌کننده عذاب وجدان رها کند.
3. درس گرفتن از اشتباه از راهکارهای رهایی از عذاب وجدان
احساس گناه یک تجربه تلخ در زندگی انسان است و به افراد می‌آموزد که با انجام چنین اشتباهی، احساسات منفی را تجربه خواهند کرد. مثلا وقتی که به دلیل یک حرف نسنجیده کسی را ناراحت می‌کنید، پس از آن سعی خواهید کرد که مراقب گفتار خود باشید و بیشتر راجع به حرف خود فکر کنید.
اما برخی مواقع احساس گناه فرد هیچ دلیل موجه و منطقی ندارد. مثلا فردی که سال‌ها کار کرده و پس از بازنشتگی کمی بیشتر از حد معمول می‌خوابد. این فرد در واقع کار اشتباهی انجام نداده است و تنها لازم است که خود را با شرایط جدید وفق دهد.
4. قبول اشتباه
در نهایت اینکه قبول کنید هیچ انسانی کامل و بدون خطا نیست و هرکسی ممکن است اشتباه کند یا ناخواسته موجب ناراحتی دیگران شود. اما آن چیزی که اهمیت دارد این است که اشتباه خود را پذیرفته و در جهت اصلاح آن گام بردارد. جبران یک اشتباه می‌تواند تنها با یک عذرخواهی انجام شود یا نیاز به یک جبران جدی‌تر همچون پرداخت خسارت مالی داشته باشد.
پس لزومی ندارد که به دلیل یک اشتباه روزها و ماه‌های عمر خود را با احساس منفی عذاب وجدان گلاویز باشید. هرکسی ممکن است احساس گناه را تجربه کند اما این حس باید کنترل شود تا بر زندگی فرد تاثیر مخرب نگذارد.
5. کمک گرفتن از روانشناس از راهکارهای رهایی از عذاب وجدان
روانشناس به شما کمک میکند که مهارت‌های حل مساله را در خود را تقویت کرده و یاد بگیرید که در مواجه با هر اتفاق ناگواری خود را سرزنش نکنید. در صورتی که عذاب وجدان شما شدید باشد و با انجام کارهای فوق بهبود نیابد، روانشناس شرایط شما را بررسی میکند و راهکارهای موثری در این زمینه ارائه می‌دهد.
برای اطلاعات بیشتر در زمینه مشاوره تلفنی کلیک کنید.
پیشگیری از عذاب وجدان
بهترین راه برای درمان احساس گناه این است که از بروز آن پیشگیری کنید. در هنگام برخورد با دیگران کمی فکر کنید و مراقب رفتار و گفتار خود باشید تا ناخواسته موجب رنجش دیگران نشوید. همچنین اگر کارها و مسئولیت‌هایی که بیش از حد توانایی‌تان است را قبول کنید به احتمال بسیار زیاد نمی‌توانید آن‌ها را به نحو احسن انجام دهید. در این صورت عذاب وجدان را تجربه خواهید کرد. پس لازم است که در قبول مسئولیت‌های متعدد کمی بیشتر تامل کنید. برای دریافت مشاوره در زمینه رهایی از احساس گناه میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران تماس بگیرید.
منبع: رهایی از عذاب وجدان