اختلال شخصیت وسواسی جبری یکی از انواع اختلالات شخصیت است که در دسته‌ی اختلالات وسواس فکری عملی نیز جای می‌گیرد. این اختلال مانند سایر اختلالات شخصیت مزمن است و کل سبک زندگی فرد و نحوه برقراری ارتباطات او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افرادی که وسواس جبری دارند معمولاً کسانی هستند که دیگران آن‌ها را به عنوان افراد بسیار خشک، سخت‌گیر، بدون انعطاف، منظم و با برنامه‌ریزی دقیق می‌شناسند. در ادامه متوجه می‌شوید که این افراد نیاز به مشاوره روانشناسی و درمان دارند. برای آشنایی بیشتر با علائم، علل و نحوه درمان این اختلال تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت وسواسی جبری میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید.
منبع: اختلال شخصیت وسواسی جبری
اختلال شخصیت وسواسی جبری چیست؟
شخصیت وسواسی جبری یکی از انواع اختلالات شخصیت است که مشخصه‌های اصلی آن کمال‌گرایی، انعطاف‌ناپذیری و نظم و پاکیزگی افراطی است. افراد مبتلا به این اختلال دائماً در تلاش‌اند تا استاندارهای ذهنی و قاعده‌مند خود را در دنیای بیرونی اعمال کنند. شخصیت جبری، وسواس شدیدی در انجام وظایف و کامل انجام دادن آن‌ها دارد. در این شرایط اگر توانایی‌هایش کم‌تر از انتظارش باشد دچار افسردگی و سرشکستگی می‌شود. برای کسب اطلاعات از دیگر اختلالات شخصیت کلیک کنید. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری ویژگی‌هایی دارند که برخی از آن‌ها را در ادامه ذکر کرده‌ایم:
_افراد مبتلا به شخصیت وسواس جبری پایبندی، تعهد و وفاداری زیادی به نزدیکان و همسر خود دارند اما در کل به دلیل ویژگی سرد و خشک بودن نمی‌توانند دوستان و ارتباطات اجتماعی زیادی داشته باشند.
_بسیار سخت کوش هستند اما در بسیاری مواقع درگیری ذهنی دائمی آن‌ها که ناشی از کمال‌گرایی افراطی‌ست، منجر به نقص عملکردشان می‌شود.
_اضطراب‌های زیادی را تجربه می‌کنند که می‌تواند همراه با افسردگی اتفاق بیفتد.
_شخصیت وسواسی جبری اغلب دچار انزوای اجتماعی است.
_آن‌ها اغلب احساس خشم و عصبانیت را تجربه می‌کنند.
_شخصیت وسواسی جبری به سختی می‌تواند هیجانات خود را ابراز کند.
علل ابتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری
دلیل اصلی ابتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری در افراد مبتلا نامشخص است؛ با این حال پژوهشگران به این نتیجه رسیده‌اند که احتمالاً این اختلال در اثر کنار هم قرار گرفتن مجموعه‌ای از عوامل زیستی نظیر ژنتیک و عوامل محیطی نظیر تجربیات کودکی اتفاق می‌افتد. گاهی توقعات بیش از حد والدین از فرزندانشان به علاوه‌ی عوامل ژنتیکی زمینه‌ساز بروز این اختلال می‌شود. برای مثال برخی از والدین از کودکی برای فرزندانشان معیارهای بسیار بالایی وضع می‌کنند و دائماً این موضوع را به آن‌ها القا می‌کنند که باید بهترین باشند. عواملی همچون تنبیه کودک برای کوچک‌ترین اشتباه، انتظار بهترین عملکرد در تحصیل، توقع رفتارهای بی‌نقص از کودکان و تحت فشار گذاشتن دائمی آن‌ها توسط والدین در شکل گیری صفت کمال‌گرایی افراطی و دچار شدن به اختلال شخصیت وسواسی جبری نقش بسیار مهمی دارند.
علائم تشخیصی شخصیت وسواسی جبری
توجه داشته باشید که با مشاهده‌ی یک یا دو مورد از علائم تشخیصی نمی‌توانید به خود و یا اطرافیانتان برچسب شخصیت وسواسی جبری بزنید؛ افراد مبتلا به این احتلال مجموعه‌ای از علائم را در کنار یکدیگر تجربه می‌کنند که باعث اختلال در عملکرد فردی و اجتماعی می‌شود. برای تشخیص درست، مراجعه به یک روانشناس بالینی و انجام مصاحبه بالینی ضرورت دارد. متخصصان سلامت روان برای اینکه این اختلال را در افراد تشخیص دهند علائم زیر را مد نظر قرار می‌دهند:
– کمال‌گرایی افراطی تا حدی که عملکرد فرد آسیب ببیند و نتواند تکالیف خود را به پایان برساند
– ناتوانی در سپردن کارها به دیگران به دلیل ترس از اشتباه آن‌ها و درست انجام نشدن کارها
– داشتن برنامه ریزی‌های بسیار خشک و انعطاف‌ناپذیر
– تعهد افراطی در انجام وظایف خانوادگی و شغلی
– نگه داشتن چیزهای بی فایده و بی مصرف
– صرفه جویی بسیار زیاد در خرج کردن پول
– وقت شناسی افراطی و انعطاف‌ناپذیر
– پایبندی سفت و سخت به قوانین
– تعهدات اخلاقی بیش از حد
– توجه افراطی به جزئیات
درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری
شخصیت وسواسی جبری برای خود فرد و اطرافیانش آسیب‌هایی را به همراه دارد. ممکن است به خاطر وسواس زیاد در درست و کامل بودن امور موفق به انجام آن‌ها نشود و یا نزدیکانش را مجبور کند تا کارهای خود را به بهترین شکل انجام دهند. به همین دلیل لازم است تا ابتدا فرد مبتلا مشکل خود را بپذیرد؛ اگر شما یا یکی از اطرافیانتان به این اختلال دچار هستید، باید بدانید که هرچه زودتر برای درمان این اختلال مراجعه کنید، روند درمان شما تسریع بیشتری خواهد یافت. در درمان این اختلال از روش‌های زیر استفاده می‌شود:
روان درمانی در شخصیت وسواسی جبری
روان درمانی از جمله درمان شناختی رفتاری یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های درمانی در اختلال شخصیت وسواسی جبری محسوب می‌شود. توجه و تمرکز بر روی افکار فرد، هسته‌ی مرکزی در درمان شناختی رفتاری است؛ چراکه با تغییر افکار خشک و سرسختانه، هیجانات و سبک زندگی فرد تغییر خواهد کرد. در طول جلسات روان‌درمانی درمانگر بر ویژگی‌هایی نظیر کمال‌گرایی تمرکز کرده و به افکار مرتبط با آن می‌پردازد تا در نهایت بتواند با اصلاح شناختی، این ویژگی‌ها را تغییر دهد و آن‌ها را با ویژگی‌های دیگر جایگزین کند. توجه داشته باشید که اختلالات شخصیت به دلیل ماهیت مزمنی که دارند به زمان بیشتری برای درمان نیازمندند در نتیجه در درمان مشکل خود صبور باشید و به خودتان وقت بدهید. در این زمینه میتوانید از خدمات مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران بهره‌مند شوید.
درمان دارویی در شخصیت وسواسی جبری
گاهی اوقات ممکن است درمان دارویی نیز در درمان اختلال شخصیت وسواسی جبری در دستور کار قرار بگیرد. این زمانی اتفاق می‌افتد که فرد در نتیجه‌ی اختلال خود اضطراب‌های بسیار شدیدی را تجربه کند و یا مبتلا به افسردگی شده باشد. در این صورت داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی مفید هستند. درمان دارویی معمولاً به طور موقت و برای کاهش هیجانات ناخوشایند انجام می‌شود.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت وسواسی جبری میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید.
منبع: اختلال شخصیت وسواسی جبری