وسواس شستشو یکی از انواع وسواسهای فکری عملی است که در آن فرد ترس شدیدی از آلوده شدن وسایل دارد. به همین خاطر به طور افراطی درگیر شستن خود و وسایل پیرامون میشود. دچار بودن به این وسواس فشار روانی زیادی را به فرد تحمیل کرده و موجب هدر رفتن زمان و انرژی زیادی نیز خواهد شد. افرادی که به این نوع از وسواس مبتلا هستند، اغلب افکار منفی مربوط به کثیف بودن وسایل را تجربه میکنند و تا زمانی که افکار خود را در مورد تمیز کردن آنها عملی نکنند، آرام نمیشوند. فرد مبتلا کنترلی بر افکار خود ندارد و نمیتواند آنها را متوقف کند. ما در این مقاله در مورد وسواس شستشو و روشهای درمان آن توضیحاتی ارائه کردهایم. پس برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه وسواس شستشو میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید.
منبع:وسواس شستشو
وسواس شستشو چیست؟
وسواس شستشو یکی از انواع وسواس فکری عملی است و در دستهی اختلالات روانی و اضطرابی محسوب میشود؛ چرا که زندگی روزمرهی فرد را مختل میکند. در وسواس فکری عملی افراد دچار افکار آزاردهندهای میشوند که برای از بین بردن اضطراب ناشی از این افکار دست به فعالیتهای خاصی میزنند. در وسواس شستشو فرد دائماً با افکاری در مورد آلوده بودن وسایل درگیر است و این افکار موجب اضطراب و پریشانی او میشوند. در نتیجه فرد برای دست یابی به احساس آرامش به شستشو و تمیزکاری افراطی دست میزند تا مطمئن شود که آلودگیها و میکروبها از بین رفته است.
ویژگیهای وسواس تمیزی
وسواس شستشو میتواند رفتارهایی نظیر شستن مکرر دستها را شامل شود. معمولاً افراد مبتلا به وسواس برای شستشو آداب مخصوصی دارند. برای مثال ممکن است که هر انگشت را با دقت زیاد بشویند و یا زیر هرکدام از ناخنها را یکی یکی با آب تمیز کنند. به همین دلیل یکی از ویژگیهای رایج در افراد مبتلا به وسواس شستشو این است که دستهای قرمزی و حساسی دارند که در واکنش به شستشوی افراطی این گونه شده است.
افرادی که مبتلا به وسواس شستشوی بسیار شدید هستند ممکن است آنقدر شستن را ادامه دهند که حتی پوست دستشان به طور کلی آسیب دیده و دچار زخم و خونریزی شود. هم چنین استفاده بسیار زیاد از انواع ضدعفونی کنندهها نیز در مبتلایان به این اختلال بسیار بالاست که این مسئله نیز میتواند منجر به بروز انواع مشکلات پوستی شود.
انواع وسواس شستشو
وسواس شستشو تنها به شستن افراطی دستها محدود نمیشود. افراد مبتلا به وسواس شستشو به طور کلی در مورد آلوده بودن و کثیفی وسایل اشتغال ذهنی دارند. این مسئله باعث میشود که به انواع شستشوهای طولانی دست بزنند. برای مثال این افراد ممکن است زمان زیادی را در روز به حمام رفتن، دستشویی رفتن، مسواک زدن و به طور کلی تمیز کردن خود اختصاص میدهند.
علاوه بر شستشوی زیاد مبتلایان به این وسواس ممکن است کارهایی برای پیشگیری از آلوده شدن نیز انجام دهند. برای مثال پوشیدن دستکش یا استفاده از دستمال کاغذی هنگام دست زدن به وسایلی نظیر دستگیرهها در این افرا د بسیار دیده میشود.
تشخیص وسواس شستشو
فردی که ابتلا به وسواس شستشو دارد پیش از هر چیز افکاری آزاردهنده و تکراری در مورد کثیفی و آلودگی محیط دارد. او برای زدودن این افکار زمان بسیار طولانی از روز را صرف شستشو و پاکیزه نگه داشتن وسایل میکند. زمانی شستشو به عنوان اختلال در نظر گرفته میشود که عملکرد روزانه فرد آسیب ببیند و در ابعاد مختلف زندگی با مشکلاتی رو به رو شود. برای آنکه بتوانید در مورد شدت، علل و علائم مشکل خود به تشخیص دقیقی دست یابید لازم است که به یک روانشناس بالینی مراجعه کنید. در این زمینه مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران خدمات تخصصی ارائه میدهد.
درمان وسواس شستشو
برای درمان وسواس شستشو انواع روشهای روان درمانی و دارودرمانی مورد استفاده قرار میگیرد که در ادامه به هریک از آنها به طور جداگانهای پرداختهایم.
درمان وسواس شستشو | روان درمانی
رایجترین روشی که برای درمان وسواس شستشو به کار گرفته میشود درمان شناختی رفتاری است. در این رویکرد روانشناس افکار بیمارگون مراجع را بررسی کرده و به او کمک میکند تا بتواند آنها را اصلاح کند. علت پرداختن به افکار در درمان شناختی رفتاری این است که فرض اصلی آن است که ریشه تمام رفتارهای مخرب و احساسات ناخوشایند را باید در افکار جست و جو کرد.
در کنار بررسی افکار ناسازگار درمانگر به فرد کمک میکند تا از یکسری راهکارهای رفتاری برای بهبودی خود استفاده کند. برای مثال مراجع در روند جلسات قادر خواهد شد تا به تدریج با عوامل گوناگونی که از نظرش آلوده یا کثیف بوده مواجه شود و در آن لحظه با به کار بردن تکنیکهای آرام سازی، واکنشی سالم را جایگزین رفتارهای افراطی کند.
درمان وسواس شستشو | دارودرمانی
شدت اختلال وسواس شستشو میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در افرادی که به نوع شدید این اختلال مبتلا هستند مراجعه به روانپزشک و دریافت دارو نیز در کنار روان درمانی ضرورت پیدا میکند. البته نکته مهم این است که دارودرمانی به تنهایی نمیتواند موجب بهبودی فرد شود. به همین خاطر لازم است که در کنار مصرف داروها روان درمانی را نیز ادامه دهید.
سؤالات متداول
– آیا اختلال وسواس ژنتیکی است؟
تحقیقات بسیاری در مورد ریشههای وسواس صورت گرفته است. نتایج این تحقیقات نشان میدهند که علت واحدی برای پیدایش وسواس وجود ندارد با این حال مشخص شده است که برخی ویژگیهای ژنتیکی نیز میتوانند در این مسئله دخیل باشند. به طور کلی باید گفت که وسواس از تعامل عوامل زیستی و آسیب پذیری روانی به وجود میآید.
– پزشکان برای وسواس معمولاً چه داروهایی تجویز میکنند؟
انواع ضد افسردگیها و آرام بخشها ممکن است برای این اختلال تجویز شوند. از جمله این داروها میتوان به فلوکستین، سرترالین و پاروکستین اشاره کرد. مصرف سرخود این داروها میتواند عوارض جانبی بسیاری داشته باشد. به همین خاطر لازم است که حتماً برای دریافت آنها به یک روانپزشک مراجعه کنید و با انجام ارزیابیهای دقیق داروهای مناسب خود را بیابید.
برای دریافت مشاوره در زمینه وسواس شستشو میتوانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید.
منبع:وسواس شستشو