اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید یکی از اختلالات شخصیت گروه A است. مهم ترین مشخصه این بیماران، بی اعتمادی و شکاکیت مداوم است. این افراد رفتارها و افکار عجیبی دارند و بدون هیچ دلیل خاصی به همه شکوک هستند و نمی‌توانند به کسی اعتماد کنند. به شدت تحریک پذیر و خشن هستند و معتقدند که همیشه حق با آنان است. این اختلال در مردان شایع تر از زنان است. لازم به ذکر است که مقداری بدگمانی و شکاکی در افراد طبیعی است و این نباید با اختلال پارانوئید اشتباه گرفته شود. برای درمان اختلال پارانوئید از دارو درمانی و روان درمانی استفاده می‌شود. در ادامه مقاله به بررسی کامل اختلال شخصیت پارانوئید وعلائم آن می‌پردازیم.

برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت پارانوئید می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

منبع: اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید نوعی از اختلالات روانی است که در آن فرد به طور افراطی نسبت به همه چیز شکاک و بی اعتماد است. این بیماران به شدت خشمگین، تحریک پذیر و متخاصم هستند و هیچ گاه قبول نمی‌کنند که مشکل دارند و معتقدند که همواره حق با آن هاست. شخصیت پارانوئید کنترل رابطه را تماما به دست می‌گیرد و اجازه استقلال به طرف مقابل نمی‌دهد. این افراد دائما از دیگران انتقاد می‌کنند و نمی‌توانند در کارهای گروهی نقش سازنده ای داشته باشند. به همین دلیل به تدریج منزوی می‌شوند.

علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت پارانوئید

افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید، علائم و نشانه‌هایی دارند که برخی از آن‌ها را ذکر می‌کنیم:

_همواره به دیگران شک دارند و فکر می‌کنند که آن ها قصد فریب او را دارند و می‌خواهند از او سواستفاده کنند.

_هیچ وقت به دیگران اعتماد نمی‌کنند و از زندگی شخصی شان به کسی چیزی نمی‌گویند، چرا که می‌ترسند از این اطلاعات بر علیه خودشان استفاده شود.

_به شدت کینه توز هستند و هیچ وقت کسی را نمی‌بخشند.

_انتقاد هیچ کس را نمی‌پذیرند و به همه انتقاد می‌کنند.

_حرف ها و رفتارهای بی منظور دیگران را بد برداشت می‌کنند.

_بدون هیچ دلیلی فکر می‌کنند که دیگران قصد حمله کردن به آن ها و تخریب شخصیت شان را دارند.

_به هرچیزی با خشم و عصبانیت پاسخ می‌دهند و اگر کسی کاری با آن ها بکند به سرعت برای تلافی اقدام می‌کنند.

_ افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید بدون دلیل به همسرشان شک می‌کنند و او را به خیانت متهم می‌کنند.

_هیچ وقت خودشان را مسئول اتفاقات نمی‌دانند و معتقدند که همیشه حق با آن ها است.

_معمولا روابط سرد و محافظه کارانه ای دارند و فاصله شان را با دیگران حفظ می‌کنند.

_به دنبال این هستند که مکالمات و حرکات دیگران را با سوءظن تعبیر کنند.

تشخیص اختلال شخصیت پارانوئید

اختلال شخصیت پارانوئید پس از مصاحبه بالینی و توسط پزشک متخصص تشخیص داده می‌شود. این اختلال نشانه‌های جسمی ندارد و باید توسط روان شناس و روان پزشک تشخیص داده شود. اختلال شخصیت پارانوئید در اثر زمان و الگوهای رفتاری بلند مدت ایجاد می‌شود. به همین دلیل معمولا در بزرگسالان تشخیص داده می‌شود و تشخیص آن در کودکان و نوجوانان بسیار غیر معمول است.

چرا که کودکان و نوجوانان در مرحله حساسی از زندگی هستند و تغییرات رفتاری جزئی از مراحل رشد آن‌ها می‌باشد. اختلال پارانوئید در صورتی در کودکان تشخیص داده می‌شود که علائم و نشانه‌ها به مدت حداکثر یک سال و به طور ثابت مشاهده شده باشند. این اختلال در میان مردان بسیار شایع تر از زنان است.

دلایل اختلال شخصیت پارانوئید

دلیل اصلی این اختلال به قطعیت مشخص نشده است اما احتمال می‌رود که ترکیبی از دلایل ژنتیکی و محیطی در بروز این بیماری نقش داشته باشند. تحقیقات نشان داده است که اختلال پارانوئید در میان افرادی که سابقه اسکیزوفرن در خانواده خود دارند بسیار شایع تر از دیگران است. همچنین تجربه‌های تلخ جسمی و عاطفی و همینطور خشم بی دلیل والدین، در بروز این اختلال موثر هستند.

درمان اختلال شخصیت پارانوئید

درمان اختلال شخصیت پارنوئید مقداری سخت است چرا که ممکن است بیمار به خود پزشک هم شک و ترید داشته باشد و درمان خود را رها کند. از طرفی بسیاری از افراد مبتلا اختلال خود را قبول نمی‌کنند و از مراجعه به مشاور اجتناب می‌کنند. معمولا برای درمان این اختلال از روان درمانی و دارو درمانی استفاده می‌شود:

دارو درمانی

معمولا دارو برای این بیماران تجویز نمی‌شود چرا که ممکن است باعث سوظن آن‌ها شود و در نتیجه درمان را رها کنند. دارو زمانی تجویز می‌شود که فرد استرس و اضطراب زیادی داشته باشد و یا علائم روان پریشی از خود نشان دهد. در این شرایط برای کاهش علائم بیمار ناچار به مصرف دارو می‌شود. دوره مصرف دارو برای بیماران پارانوئید معمولا کوتاه مدت است.

روان درمانی

روان درمانی، بهترین و موثر ترین روش برای درمان اختلال شخصیت پارانوئید است. این افراد مشکلات بسیار عمیقی در معاشرت با دیگران دارند و به همین دلیل روان درمانی می‌تواند به آن ها کمک کند.

روان درمانی در صورتی موثر واقع می‌شود که ارتباط قوی بین درمانگر و بیمار برقرار شده باشد. روان درمانی ریشه‌ها و دلایل ایجاد این اختلال را شناسایی می‌کند و توجه ویژه‌ای به دوران کودکی و نوجوانی دارد، چرا که ریشه مشکل معمولا در این دوران است. تمامی تکنیک‌های روان‌درمانی در مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و توسط متخصصان مجرب قابل ارائه هستند.

برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال شخصیت پارانوئید می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

منبع: اختلال شخصیت پارانوئید