استرس پس از سانحه

اختلال استرس پس از سانحه همان‌طور که از نامش پیداست براثر حوادث و اتفاقات ناگوار در فرد آسیب‌پذیر بروز می‌کند و موجب اختلال در عملکرد روزانه‌ی او می‌شود. این اختلال می‌تواند بر اثر مرگ عزیزان، سواستفاده جنسی، حوادث طبیعی و… به وجود بیاید. افراد مبتلا به اختلال استرس پس آسیب تا مدت‌های زیادی نمی‌توانند حادثه رخ داده را فراموش کنند و همیشه گوش به زنگ حوادث جدید هستند. آن‌چه که اهمیت دارد نحوه برخورد با بیماری است؛ این که فرد بیماری و حادثه اتفاق افتاده را بپذیرد و به دنبال درمان باشد یا فشار روانی موجب انکار بیماری شود. در ادامه بیشتر در مورد این اختلال صحبت خواهیم کرد.

برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال استرس پس از سانحه می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

منبع: استرس پس از سانحه

شیوع اختلال استرس پس از سانحه

اختلال پس از سانحه در تمام افراد بروز پیدا نمی‌کند و تنها 10 درصد از مردان و 5 درصد از بانوان به این اختلال دچار می‌شوند. نیمی از افراد به دلیل از دست دادن عزیزانشان به اختلال استرس پس از سانحه مبتلا می‌شوند.

نشانه‌های اختلال استرس پس از سانحه

1. کابوس و تصوراتی حول محور حادثه استرس‌زا

حادثه‌‌ی ناگواری که باعث بروز اختلال استرس پس سانحه در فرد شده‌است، مدام در برابر چشمانش تکرار می‌شود. این تکرار ممکن است در فکر و ذهن فرد یا در هنگام استراحت به صورت کابوس شکل بگیرد. یادآوری واقعه آن قدر واقعی به نظر می‌رسد که فرد فکر می‌کند دوباره حادثه رخ داده‌است.

2. افسردگی

حضور فرد در برابر اشخاص و محل‌هایی که او را به یاد حادثه استرس‌زا می‌اندازد به شدت آزارش می‌دهد. پس ترجیح می‌دهد از جمع دوری کند و عموما در خانه بماند و در گوشه‌ای امن به زندگیش ادامه دهد. کم کم با بقیه افراد هم ارتباطی برقرار نمی‌کند و برای سرگرم کردن خودش به چیزهای رو میاورد که ارتباطش را با محیط قطع کند. به این دلیل افسردگی یکی از علائم این اختلال است.

3. انتظار برای خطر

همیشه حتی وقتی که همه چیز در بهترین حالت قرار دارد و همه چیز امن و امان است منتظر هستند که اتفاق ناگوار دوباره تکرار شود؛ به همین دلیل در هر ثانیه از زندگی آماده باش هستند، استرس دارند، می‌ترسند و شرایط را برای فرار آماده می‌کنند. شما به خوبی می‌توانید بی قراری آن‌ها را متوجه شوید.

4. اختلال در خواب

این گونه افراد دچار اختلالات شدیدی در خواب می‌شوند و به راحتی نمی‌توانند بخوابند به همین دلیل در بیشتر مواقع خسته به نظر می‌ایند. مشکلاتی مثل کم خوابی، خواب سبک، اضطراب و تپش قلب در خواب و نداشتن خواب عمیق از اختلالاتی است که به آن دچار می‌شوند.

علائم اختلال استرس پس از سانحه از چه زمانی آغاز می‌شوند؟

علائمی که نشان می‌دهد فرد دچار استرس پس از سانحه یا PTSD شده است ممکن است پس از گذشت چند هفته تا حداکثر 6 ماه از وقوع حادثه استرس‌زا شروع شود.

عوامل تشدید کننده PTSD

_وقتی سانحه پیش آمده باعث از دست دادن قسمتی از بدن شود.

_وقتی افراد زیادی فوت کرده باشند.

_در شرایطی که امکان فرار از واقعه وجود نداشته‌

_اتفاق پیش آمده بسیار طولانی و با تعداد دفعات زیاد باشد.

_اگر این سانحه‌ها توسط انسان ایجاد شده باشند.

_مرگ عزیزان ناگهانی و خیلی غیرمنتظره پیش آمده باشد.

عوامل ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه

1. جنسیت

جنسیت یکی از زمینه‌هایی است که در بروز اختلال استرس پس از سانحه نقش دارد. زنان عموما 4 برابر مردان دچار این اختلال می‌شوند و این که شما چه جنسیتی دارید با ابتلا به PTSD ارتباط دارد. زنان زمینه بیشتری برای ابتلا به این اختلال دارند به دلیل این که عموما عواطف و احساسات اضطراب آور را بیشتر درک می‌کنند.

2. وراثت

اگر در یکی از اعضای خانواده این اختلال وجود داشته باشد زمینه ابتلای شما به آن به شدت فراهم است. اگر در خانواده شما کسی این اختلال را داشته باشد، احتمال ایجادش بعد از بروز یک حادثه در شما بیشتر از کسی است که هیچ سابقه خانوادگی ندارد.

3. مشکلات جسمانی رو روحی

مشکلات جسمی و روحی می‌تواند به خوبی شما را در قبال حادثه و سانحه آسیب پذیر کند. به طوری که افرادی که مشکلات جسمی و روحی را تجربه کردند و هنوز در زندگیشان وجود دارد به احتمال بسیار زیاد بعد از بروز اتفاق به اختلال استرس پس از سانحه دچار می‌شوند.

4. پیگیری اتفاقات ناگوار

اگر قبل از این که اتفاقی بیوفتد مداوم در حال بررسی و پیگیری اتفاقات و حوادث باشید به به شدت آسیب پذیر می‌شوید. این آسیب پذیری باعث می‌شود که همیشه دنبال اتفاق بدی باشید و حتی اگر اتفاقی هم نیوفتد شما دچار این اختلال می‌شوید.

5. مشکل در عملکرد هورمون‌ها

مجموعه‌ای از هورمون‌ها در بدن همه انسان ها وجود دارد که در هنگام مشکل و خطر شروع به ترشح و فعالیت می‌کند تا بتوانید بهتر با آن شرایط کنار بیایید و واکنش نشان دهید. این هورمون‌ها باعث می‌شوند در صورت ایجاد استرس بدن در حالت گریز یا جنگ قرار بگیرد. این هورمون‌ها در بدن افراد مبتلا به اختلال استرس پس آسیب بیشتر از سایرین ترشح می‌شود به همین دلیل دائما در اضطراب و حالت آماده باش به سر می‌برند.

6. حملات پانیک

حملات پانیک هم با اختلال استرس پس از سانحه مرتبط است. کسانی که در هنگام حادثه دچار حملات پانیک می‌شوند احتمال بیشتری وجود دارد که بعد از آن به اختلالات پس از سانحه دچار شوند.

آسیب های اختلال استرس پس از سانحه

تحت تاثیر قرار گرفتن مغز از لحاظ فیزیولوژیک : اختلال استرس پس از سانحه می‌تواند به ساختار مغز آسیب برساند و آن را از بین ببرد. مطالعات در افراد نشان داده آن‌هایی که در برابر این اختلال قرار گرفته‌اند، در قسمت هیپوکامپ که مرکز احساسات وثبت خاطرات است مشکلات جدی پیدا کرده‌اند.

خطر مرگ در بیماران قلبی : افرادی که بیماری قلبی دارند بعد از ابتلا به این اختلال تا 5 سال در معرض خطر مرگ هستند.

ابتلا به بیماری قلبی : افرادی که دچار اختلال استرس بعد از حادثه می‌شوند بیشتر در معرض ابتلا به بیماری قلبی هستند.

از بین رفتن سیستم ایمنی: سیستم ایمنی بدن در اثر ابتلا به PTSD از بین می‌رود و مقاومتش را در برابر بیماری‌ها از دست می‌دهد.

چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟

ممکن است در زندگی هرکسی حوادث و اتفاقاتی به وجود بیاید و بعد از آن عواملی مثل اضطراب، نداشتن تمرکز، برهم ریختن خواب و اختلال در شیوه غذا خوردن را تجربه کند اما دچار اختلال استرس پس از سانحه نشود و این علائم را به صورت موقتی تجربه کند. در صورتی که این علائم بیشتر از یک ماه ادامه پیدا کند ملزم به استفاده از کمک روانشناس و یا روانپزشک هستید تا تشخیص قطعی و شناسایی روش‌های درمان صورت بگیرد.

درمان اختلال استرس پس از سانحه

اختلال استرس پس از سانحه، اختلالی است که به هیچ وجه نباید آن را به حال خود رها کرد به این دلیل که تمام جنبه‌های زندگی شما را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد و زندگی عادی و طبیعی را مختل می‌کند. این درمان‌ها حتما باید به تشخیص متخصص‌های مربوطه انجام شود. متخصص حتما روند درمان را باید برای شخص توضیح دهد و روشن کند. برخی از مهم‌ترین روش‌های درمانی را در ادامه توضیح داده‌ایم:

درمان‌های مشاوره‌ای

در درمان استرس پس از سانحه به میزان زیادی از رفتار درمانی شناختی استفاده می‌شود و بسیار مؤثر است؛ در این درمان سعی می‌شود با انجام جلسات مشاوره تفکرات منفی از ذهن فرد خارج شود. فرد مبتلا شرایط استرس زا را به کمک روانشناس بازسازی می‌کند و راه‌های کنترل استرس در هنگام موقعیت بحرانی را نیز می‌آموزد.

در این روش فرد با پلک زدن‌های سریع و یادآوری مجدد سانحه شرایط را برای خودش عادی می‌کند و استرسش کاهش پیدا می‌کند. روش دیگر بازی درمانی است که در این روش فرد با بازی‌های آرام و اغلب کامپیوتری که شبیه به خانه سازی هستند استرسش را کاهش می‌دهد. برای دریافت مشاوره می توانید بهترین خدمات روانشناختی را از مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران دریافت کنید.

دارودرمانی

بازدارنده‌های جذب سروتونین : برای درمان و کاهش علائم استرس پس آسیب از داروهای ضد افسردگی و مشکلات خواب استفاده می‌شود که اغلب بازدارنده‌های جذب سروتونین هستند. این داروها برای کنترل و بهبود اختلال استرس و اضطراب مصرف می‌شود و اغلب شامل سرترالین و پاروکستین می‌شود.

بنزودیازپین‌ها: این داروها برای اختلالات اضطرابی و استرسی بسیار مفید هستند و به خوبی می‌توانند آن ها را کنترل کنند اما به دلیل اعتیاد آور بودن باید با احتیاط مصرف شوند.

داروهای درمانی هورمون: هورمون درمانی کورتیزونی و استفاده از داروهایی برای بهبود ترشح هورمون‌ها می‌تواند در کنار درمان‌های رفتاری شناختی مؤثر باشد.

برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال استرس پس از سانحه می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

منبع: استرس پس از سانحه