روانشناسی کودک

روانشناسی کودک چیست؟ دوره کودکی را می‌توان مهم‌ترین دوره زندگی انسان‌ها دانست. این دوره تاثیر به سزایی در شکل گیری شخصیت افراد و رفتارهای آینده آن‌ها دارد. از این رو شناخت دوران کودکی و آگاهی از جنبه‌های مختلف تربیتی اهمیت بسیار زیادی دارد. روانشناسی کودک بیش از هر چیز والدین را با خود درگیر می‌کند و اصول صحیح تربیت فرزند را به آن‌ها می‌آموزد. دوره کودکی تنها نیاز به مراقبت جسمی و فیزیکی ندارد و کودکان باید به لحاظ عاطفی، روحی، شخصیتی و هوشی نیز حمایت شوند. این جوانب می‌توانند عوامل تعیین کننده و اساسی شخصیت یک انسان باشند که از دوران کودکی پایه‌ گذاری می‌شوند.

برای دریافت مشاوره در زمینه روانشناسی کودک می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

 

منبع: روانشناسی کودک

روانشناسی کودک چیست؟

روانشناسی کودک یکی از زیر مجموعه‌های روانشناسی رشد شناخته می‌شود که هدفش نگاه دقیق و علمی به کودک، رفع نیازهای او، یافتن شیوه‌های درست پرورشی و آموزش کودک از سال‌های ابتدایی زندگی اوست. این علم از سال‌های اولیه تاسیس روانشناسی مورد توجه بوده و در طول این سال‌ها، روانشناسان زیادی از جمله پیازه و استنلی هال تحقیقات و مطالعات زیادی در مورد آن انجام داده‌اند.

اهمیت و ضرورت آگاهی از روانشناسی کودک

با توجه به اهمیت مراحل رشد و حساسیت‌های دوران کودکی، روانشناسی کودک به کمک والدین می‌آید و می‌تواند نقش به سزایی در زندگی افراد داشته باشد. با توجه به این که کودکان ظرفیت‌های محدودی برای یادگیری مهارت‌های زندگی به صورت مستقل و سازگاری با چالش‌های محیط اجتماعی دارند، نقش والدین و شیوه‌هایی که برای تربیت فرزند خود به کار می‌گیرند برجسته می‌شود. در این میان روانشناسی کودک جهت افزایش سلامت روانی کودکان و شکل دهی و اصلاح رفتارهای آن، راهنمای والدین می‌شود.

اهدافی که در روانشناسی کودک مطرح می‌شوند

روانشناسی کودک قصد دارد تا موارد زیر را مورد بررسی قرار دهد:

-با آموزش مهارت‌هایی به والدین، به آن‌ها کمک می‌کند تا با زیر نظر داشتن کودکان خود، توانایی و مهارت‌های آن‌ها را تعریف و تفسیر کنند.

-این علم به والدین آموزش می‌دهد که اگر شما در درک کردن کودک خود کوتاهی کنید، ممکن است در درک توانایی یا عدم توانایی او اشتباه قضاوت کنید و راه درستی به او نشان ندهید.

-روانشناسی کودک به والدین کمک می‌کند تا با مشاهده دقیق رفتار کوکان، احتمال اینکه دچار سوء تفاهم در رفتار آن‌ها شوند را کم کند. این سوء تفاهم‌ها بر نحوه رفتار والدین با کودک خود تأثیر می‌گذارند.

– این علم به پدر و مادرها یاد آوری می‌کند که نقش آن‌ها در زندگی فرزنداشان تعیین کننده‌ی آینده‌ی کودکان است.

– روانشناسی کودک تاکید می‌کند که والدین با آگاهی نداشتن از وضعیت رشد کودک خود، می‌توانند تشخیص اشتباهی در خصوص توانایی‌های او بدهند که در نهایت منجر به تصمیم گیری والدین اشتباه می‌شود.

_بنابراین بهتر است که پدر و مادران درباره رشد و روانشناسی کودکان آموزش ببینند تا بتوانند عواطف، احساسات و رشد ذهنی آن‌ها را تحت نظر داشته باشند.

عوامل مؤثر در روانشناسی کودک

از جمله مواردی که در روانشناسی کودک مهم و ضروری هستند عبارتند از:

-ژنتیک

-رشد والدین

-رشد شناختی

-زبان

-نقش‌های جنسیتی

-اثیرات محیطی

-رشد اجتماعی

-رشد شخصیت

-رشد جنسی

نکات مورد بررسی در روانشناسی کودک و آموزش والدین

ژان پیاژه یکی از روانشناسان کودک در این باره اعتقاد داشت که از نظر اخلاقی، کودک چه خوب رشد کند و چه بد، پدر و مادر شدن چیزی بیشتر از فراهم کردن وسایل رفاه و آرامش کودکان است. راحتی و آسایش آن‌ها باید در مورد احساس امنیت، عواطف و هیجانات و… فراهم شود. در مطالب زیر به بعضی از نکات اساسی در روانشناسی کودک اشاره خواهیم کرد که ذهن شما را برای درک بهتر این حوزه باز می‌کند.

1. مهم‌ترین اصل؛ مشاهده کردن

یکی از مهم‌ترین و در عین حال ساده‌ترین روش‌ها در روانشناسی کودک، مشاهده است. شما به عنوان والدین کودک، باید به چیز‌هایی که بچه‌های تان می‌گویند، درباره آن صحبت می‌کنند و انجام می‌دهند توجه و علاقه مناسبی نشان دهید. خواب، حرکات، رفتار‌ها، حرف‌ها، علایق و عادات غذایی و بازی‌های آن‌ها را با دقت مشاهده کنید.

2. پرهیز از مقایسه کردن

همواره در ذهن داشته باشید که فرزند شما منحصر به فرد است و شخصیت مخصوص خودش را دارد. بنابراین از مقایسه کردن او با کودکان دیگر دوری کنید. زیرا این کار علاوه بر اینکه به او استرس وارد می‌کند، موجب تحقیر شدن او می‌شود.

3. برای تربیت کودک خود وقت صرف کنید

در دنیای امروز پدر و مادرها معمولا اغلب درگیر کار‌های منزل و محیط کارشان هستند. به ویژه پدر و مادر‌هایی که چند شغل دارند، در بیشتر موارد بسیار مشغول هستند و کار‌های زیادی دارند که باید انجام دهند. اگر شما هم از این دسته والدین هستید بهتر است بدانید که یکی از اصلی‌ترین کار‌ها، توجه به کودکتان است.

اگر با حجم زیاد کارهایی که دارید، وقت ندارید تا برای فرزند خود بگذارید، باید بگوییم که این کارتان اشتباه است و بهتر است سبک زندگی خود را تغییر دهید. اگر تمایل دارید فرزند تان را به خوبی درک کنید و با نیازهایش و توانمدی هایش به خوبی آشنا شوید، باید برایش زمان کافی بگذارید. شما حتما باید زمان مشخصی را برای صحبت، بازی و در حقیقت برای درک روانی کودک تان نیز در نظر داشته باشید.

4. شناخت کامل کودک

کودکان تفاوت‌های بسیاری با یکدیگر در تمام زمینه‌ها دارند و در نتیجه روش‌های تربیتی آن‌ها نیز باید متفاوت باشد. با شناخت بهتر کودک خود می‌توانید بهتر عمل کنید؛ می‌توانید با پرسیدن سوالاتی از خودتان روانشناسی کودک را بهتر درک کنید. سوالاتی مانند:

-فرزند من چه کاری را از همه چیز بیشتر دوست دارد؟

-اگر کودکم را مجبور به انجام کاری کنم که دوست ندارد، چه رفتاری از خود نشان می‌دهد؟ برای مثال اگر سبزیجاتی که دوست ندارد بخورد، شب‌ها زود بخوابد و یا تکالیف مدرسه اش را انجام دهد.

-کودک من تا چه اندازه اجتماعی است؟

-آیا دوست دارد چیز‌های جدید را امتحان کند؟

-چه مدت طول می‌کشد تا کودک من خودش را با شرایط و موقعیت جدید سازگار کند؟ آیا او توانایی سازگار شدن را دارد؟

توجه داشته باشید که در زمان پاسخ دادن به این سوالات، قضاوت نکنید. فقط او را مشاهده کنید تا به شناخت صحیحی از فرزند خود دست یابید. برخی والدین در شناخت فرزند خود دچار اشتباه و گاه سردرگمی می‌شوند؛ در این میان مشاوره کودک می‌تواند راهگشای شما برای ارتباط بهتر با کودکان و تربیت آن‌ها باشد. با مراجعه به مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران می توانید از بهترین خدمات روانشناختی بهره مند شوید.

برای دریافت مشاوره در زمینه روانشناسی کودک می‌توانید با مرکز مشاوره روانشناسی کانون مشاوران و با شماره 02122016024 تماس بگیرید. 

منبع: روانشناسی کودک